Wednesday, February 27, 2013

Anatomie van een crisis


Crisis is oorspronkelijk een Grieks woord waarmee een bepaalde situatie wordt aangeduid. De betekenissen liggen in elkaars verlengde: keerpunt, scheiden, beslissen, oordelen. De term wordt op veel terreinen gebruikt: tegenwoordig denken we meestal aan economie maar er zijn meer varianten: een bestuurscrisis, geloofscrisis, identiteitscrisis plus de medische variant: crisis in de zin van koortspiek waarna de patiënt het overleeft ... of niet.

Een crisis kent een ontstaan, een verloop en eindigt in een onomkeerbare nieuwe situatie, een nieuw evenwicht. Beter of slechter. Kenmerkend is dat de normale gang van zaken, oude beproefde oplossingen niet meer werken. 

Soms schuilt in die normale gang van zaken tevens één van de oorzaken van de crisis. Er moet dus, iets anders, iets geheel nieuws, gebeuren.

Daarmee is natuurlijk niet gezegd dat iets nieuws, anders, automatisch ook de oplossing is. Stel dat men drie standaardoplossingen kende en deze allemaal vergeefs geprobeerd worden. Iemand staat op en zegt: 'laten we het nu eens zus of zo proberen'. Deze iemand koos uit misschien wel duizend alternatieven slechts één nieuwe mogelijkheid.
      
Een crisis is eenvoudig te herkennen aan haar twee vaste begeleiders: de onheilsprofeet, degene die de crisis ziet aankomen en de visionair, degene die met een oplossing komt. Die rollen kunnen in één persoon samenvallen maar zullen meestal door meerdere personen 'gespeeld' worden. Er ontstaan partijen en beiden winnen aan aanhang naarmate duidelijker wordt dat oude oplossingen niet meer werken.

Complicerend is dat een crisis vaak samenvalt met andere crises of zelfs andere crises uitlokt die elkaar vervolgens onderling beïnvloeden.

Toegepast op bibliotheken hebben we te maken met een internationale economische crisis en daardoor nationale en locale bezuinigingen, daarnaast een ander lees en leergedrag gedrag van onze klanten, ten onrechte ook wel 'ontlezing' genoemd. Ontlezing is een negatieve omschrijving die ons nergens brengt. Het gaat uit van wat u als klant niet meer doet. Bibliotheken dienen juist te kijken naar wat u wel doet en daar op inspelen.

No comments: